Od 1 stycznia 2026 roku wszystkich rolników w Polsce, stosujących środki ochrony roślin w swoich gospodarstwach, czeka istotna zmiana w sposobie prowadzenia dokumentacji. Zgodnie z nowymi przepisami wprowadzonymi przez Unię Europejską, każdy zabieg ochrony roślin będzie musiał być rejestrowany elektronicznie. Oznacza to koniec tradycyjnych, papierowych notatek i zeszytów – teraz wszystkie dane będą musiały trafić do specjalnej internetowej platformy.

Co to oznacza w praktyce?

Każdy rolnik wykonujący oprysk lub inne działanie związane z ochroną roślin będzie zobowiązany do wprowadzenia szczegółowych informacji do systemu elektronicznego. Dane, które trzeba będzie zgromadzić, to między innymi:

• dokładna data i godzina wykonania zabiegu,
• nazwa zastosowanego środka ochrony roślin,
• numer pozwolenia na jego stosowanie,
• dawka środka na hektar,
• powierzchnia, na której wykonano zabieg,
• lokalizacja działki (np. współrzędne GPS),
• rodzaj uprawy.

Rolnicy, którzy będą chcieli najpierw zapisywać zabiegi na papierze, będą mieli ograniczony czas na późniejsze przeniesienie tych danych do systemu – najprawdopodobniej będzie to maksymalnie 30 dni.

Dlaczego Unia Europejska wprowadza ten obowiązek?

Głównym celem nowych przepisów jest zwiększenie kontroli nad stosowaniem środków ochrony roślin na terenie całej Unii Europejskiej. Komisja Europejska chce dokładnie monitorować, ile i jakich substancji stosują rolnicy w poszczególnych krajach. Ma to pomóc w realizacji unijnej strategii na rzecz ochrony środowiska i zdrowia konsumentów, znanej jako „Od pola do stołu”. Dzięki zbieraniu danych w jednym systemie, urzędnicy będą mogli szybciej i dokładniej analizować sytuację na rynku oraz planować kolejne działania ograniczające stosowanie chemii w rolnictwie.

Obawy rolników – biurokracja zamiast pomocy?

Wielu rolników już teraz wyraża poważne obawy co do nadchodzących zmian. Przede wszystkim zwracają uwagę na to, że będzie to kolejny obowiązek administracyjny, który zwiększy ilość „papierkowej roboty” – tyle że teraz w wersji elektronicznej. Dla dużych gospodarstw wyposażonych w nowoczesny sprzęt i korzystających z usług doradców agrotechnicznych, wprowadzenie danych do systemu może być stosunkowo proste. Jednak dla mniejszych gospodarstw, zwłaszcza tam gdzie brakuje dostępu do szybkiego internetu lub odpowiednich umiejętności komputerowych, nowe przepisy mogą stać się poważnym wyzwaniem.

Kolejną kwestią budzącą niepokój jest strach przed karami za ewentualne błędy. Wprowadzenie niepełnych lub niepoprawnych danych może skutkować sankcjami, a wielu rolników obawia się, że w pierwszych miesiącach funkcjonowania systemu nietrudno będzie o pomyłki.

Czy są jakieś korzyści?

Zwolennicy nowego rozwiązania podkreślają, że elektroniczna ewidencja pozwoli lepiej kontrolować zużycie środków ochrony roślin i ułatwi rolnikom dostęp do historii własnych zabiegów. Dzięki temu łatwiej będzie planować kolejne opryski, a także w razie kontroli szybciej przedstawić wymagane informacje.

Dodatkowo jednolity system dla całej Unii Europejskiej może pomóc w tworzeniu bardziej spójnych i przejrzystych przepisów dotyczących rolnictwa.

Co warto zrobić już teraz?

Chociaż obowiązek wejdzie w życie dopiero w 2026 roku, warto już teraz rozpocząć przygotowania. Dobrym krokiem będzie zapoznanie się z planowanymi funkcjami systemu, zakup odpowiedniego sprzętu (np. smartfonu lub komputera) oraz udział w szkoleniach organizowanych przez instytucje doradcze. Pozwoli to uniknąć stresu i problemów, gdy przepisy zaczną obowiązywać.

Warto również śledzić informacje na temat ewentualnych zmian lub okresów przejściowych, które mogą zostać wprowadzone, aby ułatwić rolnikom wdrożenie się w nowe zasady.

Podsumowanie

Obowiązek internetowej rejestracji zabiegów ochrony roślin to element unijnej polityki zrównoważonego rolnictwa. Choć w teorii ma on poprawić bezpieczeństwo żywności i środowiska, w praktyce dla wielu polskich rolników oznacza kolejne biurokratyczne wyzwanie. Kluczowe będzie zapewnienie odpowiedniego wsparcia technicznego, szkoleń i dostępu do systemu nawet w najmniejszych i najsłabiej wyposażonych gospodarstwach. A jednym zdaniem podsumowanie brzmiałoby: Jakbyśmy mieli za mało problemów…