Stosowanie glifosatu ponownie przedłużone!

Tak dobrze znany rolnikom i pozytywnie przez nich oceniany glifosat, jest od dłuższego już czasu przedmiotem ożywionej dyskusji. Niezaprzeczalnym zaletom praktycznym przeciwstawiane są doniesienia o jego negatywnym wpływie na zdrowie ludzi i środowisko naturalne.

Jak to bywa w świecie wielkich pieniędzy, każdy ma swoje racje i … przemawiające na ich korzyść dowody.

W przypadku ochrony środowiska, mówi się o szkodliwości glifosatu pod kątem jego wpływu na pszczoły i związanych z tym zagrożeń dotyczących zmniejszenia się populacji naturalnych zapylaczy.  Tymczasem firma Monsanto opierając się na przeprowadzonych badaniach stwierdza, że doniesienia o szkodliwości glifosatu dla pszczół są fałszywe i nie można tej substancji aktywnej łączyć z ich wymieraniem.

Poważnym zarzutem jest negatywny wpływ preparatu na zdrowie człowieka. Przypuszcza się, że zwiększa on ryzyko chorób nowotworowych, autyzmu, Alzheimera, depresji, Parkinsona, problemów trawiennych, zaburzeń hormonalnych i choroby wątroby.

Tymczasem w krajach Unii Europejskiej, gdzie obowiązuje najbardziej restrykcyjne prawo wprowadzania do obrotu pestycydów, nie zauważono wzrostu zachorowań, w jakikolwiek sposób powiązanych ze stosowaniem glifosatu.

Tym niemniej część niezależnych ośrodków badawczych zauważa, że za prawdopodobną szkodliwością pestycydów zawierających glifosat mogą stać tzw. koformulanty, czyli specjalne dodatki używane w procesie produkcji herbicydów a nie sama substancja aktywna.

Jak widać wyniki badań są różne zależnie od tego kto bada, w domyśle – kto zamawia badania. Nie może więc dziwić, że w społeczności UE  trudno było uzgodnić wspólne stanowisko.

Kiedy w 2017r. głosowano w UE nad dopuszczeniem tej substancji czynnej do obrotu, wówczas za przedłużeniem jej stosowania opowiedziało się 17 państw, w tym między innymi Polska, Hiszpania, Holandia, Dania, Niemcy. Przeciw głosowało  9 państw, między innymi Francja, Włochy i Austria. W końcówce 2023 roku sytuacja nieco się zmieniła. Dla przykładu Niemcy tym razem opowiedziały się przeciw glifosatowi a Holandia zapowiedziała wstrzymanie się od głosu.

W czwartek 16 listopada – na zaledwie miesiąc przed upływem ważności obecnie obowiązującego zezwolenia – KE ogłosiła decyzję o przedłużeniu zezwolenia na stosowanie glifosatu, w Unii Europejskiej na kolejne 10 lat.

Ponieważ podczas ostatniego głosowania państwa członkowskie nie osiągnęły większości wymaganej ani do przyjęcia ani do odrzucenia wniosku, Komisja Europejska postanowiła wziąć sprawy w swoje ręce. Jak stwierdził rzecznik Komisji – jest ona (Komisja) prawnie zobowiązana do podjęcia decyzji na podstawie istniejącego rozporządzenia UE.

Swoją decyzję oparła na ocenie Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), który stwierdził, że nie ma żadnych niedopuszczalnych zagrożeń, ale wskazał na pewne luki w danych dotyczących ryzyka żywieniowego dla konsumentów oraz oceny ryzyka dla roślin wodnych.

W związku z tym, choć rolnicy będą mogli przez najbliższe  10 lat opryskiwać glifosatem, to będą podlegać pewnym ograniczeniom w jego stosowaniu. Będą zobowiązani do utrzymywania pasów buforowych o szerokości co najmniej pięciu metrów.

Natomiast państwa członkowskie otrzymają możliwość samodzielnego decydowania o ograniczeniu ilości i częstotliwości stosowania tej substancji czynnej.