RENURE – nawozy nowej generacji
Pożyteczne szkodliwe nawozy…
Nowoczesne, wysokowydajne rolnictwo nie jest możliwe bez stosowania dużych ilości nawozów. Nie mówimy tu tylko o azocie ale o również o fosforze, potasie, siarce, i wszystkich niezbędnych mikroelementach. Tym niemniej to właśnie azot jest pierwiastkiem, którego stosowanie budzi największe kontrowersje w aspekcie ochrony środowiska. Szczególnym zaś „winowajcą” jest azot znajdujący się w nawozach naturalnych. To dlatego w Unii Europejskiej obowiązuje obostrzenie, zakazujące stosowania w nawożeniu ilości większej niż 170 kg azotu, pochodzącego z obornika (gnojówki, pofermentu) na jeden hektar.
Tymczasem coraz większa specjalizacja produkcji powoduje występowanie obszarów na których prowadzona jest intensywna produkcja zwierzęca. Regiony te borykają się z nadmiarem produkcji nawozów naturalnych i ich zagospodarowaniem. Jednocześnie w innych częściach kraju brakuje naturalnego nawożenia, wnoszącego oprócz podstawowych składników również mikroelementy oraz wpływającego pozytywnie na tworzenie próchnicy. W związku z czym dochodzi do przewozu olbrzymich ilości bioodpadów na duże odległości. To powoduje nie tylko wysoką emisję CO2, wysokie koszty transportu ale również prowadzi do utraty cennych składników pokarmowych.
W związku z powyższym, od wielu już lat prowadzone są intensywne prace nad metodą przerobienia odchodów zwierzęcych w produkty bezpieczne dla ludzi i środowiska. Z jednej strony chodzi o stworzenie produktu, dzięki któremu będzie ograniczone wymywanie azotu, a z drugiej strony o graniczenie kosztów transportu.
Szczególny nacisk kładziony jest na ograniczenie emisji do środowiska metanu, amoniaku i podtlenku azotu, ale również zmniejszenie wypłukiwania azotu i fosforu do wód, co prowadzi do eutrofizacji.
Jak zmniejszyć szkodliwość azotu z nawozów naturalnych?
Po latach poszukiwań rozwiązania, wypracowano metodę przetwarzania nawozów organicznych na formę bardziej bezpieczną dla środowiska.
Mowa tu o nawozach pod wspólną nazwą RENURE. Otóż jakiś czas temu Wspólne Centrum Badawcze (JRC) Komisji Europejskiej opublikowało sprawozdanie pt. „Technical proposals for the safe use of processed manure above the threshold established for Nitrate Vulnerable Zones by the Nitrates Directive (91/676/EEC)”. Jego celem było określenie zharmonizowanych kryteriów, które mogłyby umożliwić stosowanie nawozów azotowych, częściowo lub w całości uzyskanych z obornika w drodze przetwarzania, na obszarach podlegających pułapowi 170 kg N/ha/rok, określonemu w dyrektywie azotanowej (91/676/EWG), zgodnie z identycznymi przepisami stosowanymi do chemicznych nawozów azotowych.
Czym jest RENURE?
Jednym zdaniem jest to nawóz uzyskany z przetworzenia nawozu zwierzęcego. A pełna definicja brzmi następująco:
RENURE z ang. REcovered Nitrogem from manURE (azot odzyskany z obornika) oznacza „Każdą substancję zawierającą azot w pełni lub częściowo uzyskany z nawozu zwierzęcego w procesie jego przetwarzania, który może być stosowany w obszarach, na których występuje zanieczyszczenie wód azotem, zgodnie z przepisami identycznymi z przepisami stosowanymi do nawozów zawierających azot nawozów chemicznych określonych w dyrektywie azotanowej (91/676/EWG).
Zalety RENURE
Podstawową zaletą RENURE jest to, że azot w nim zawarty ma podobne działanie jak w nawozach mineralnych – czyli pozbawiony jest większego ryzyka wymywania azotanów, jak ma to miejsce w nawozach naturalnych. To pozwoli stosować go w dawce większej niż 170 kg N/ha, tj. powyżej limitu jaki jest nałożony na nawozy pochodzenia zwierzęcego.
Dodatkową korzyścią wprowadzenia technologii RENURE jest zastąpienie części obecnej produkcji syntetycznych nawozów mineralnych, co przyczyni się do ograniczenia emisji CO2.
Inne korzyści wynikające z tej technologii to między innymi:
- Lepsze wykorzystanie azotu przez rośliny
- Możliwość precyzyjnego nawożenia
- Lepsze wykorzystanie pozostałych składników pokarmowych
- Zmniejszenie kosztów transportu nawozów zwierzęcych w ich naturalnej formie, do miejsca stosowania.
Kiedy możemy mówić o nawozie RENURE?
O RENURE możemy mówić po spełnieniu konkretnych warunków. Przede wszystkim ryzyko strat azotanów z utworzonego nawozu nie może być większe niż ryzyko referencyjne nawozu azotowego mineralnego. Oznacza to, że taki nawóz musi spełnić określone kryteria: powinien zawierać azot w nawozie co najmniej w 90% nieorganiczny/mineralny (Nmin/Nłączny ≥ 90%)
lub
stosunek węgla całkowitego do azotu ogólnego musi być mniejszy niż 3 (Cłączny/Nłączny ≤3),
w przypadku nawozów, o których mowa, zawartość poszczególnych składników: azotu całkowitego (N), fosforu w przeliczeniu na pięciotlenek fosforu (P2O5) i potasu w przeliczeniu na tlenek potasu K2O – nie może przekraczać 1% w suchej masie. Konieczne jest zamieszczanie informacji, gdy zawartość danego składnika pokarmowego przekracza 1% w suchej masie.
rzeczywiste zmierzone poziomy zawartości składników w produktach nie mogą odbiegać o więcej niż 25% od wskazanych.
W przypadku nawozów, o których mowa – oprócz zawartości składników pokarmowych muszą spełniać wymogi dotyczące limitu zawartości metali ciężkich: (Cu, Zn, As, Cd, Cr, Hg, Pb).
Nie naturalny i nie sztuczny
Można powiedzieć, że RENURE jest specyficznym nawozem: nie jest nawozem naturalnym ale nie jest też nawozem sztucznym. Póki co przyjęło się go nazywać „Nawozem niesztucznym”. Jest on bowiem substytutem ilości azotu uzyskiwanego z nawozów naturalnych, dotyczy nawozów azotowych ekstrahowanych z nawozów naturalnych bądź pofermentu, do którego dodano obornik.
RENURE mogą być produkowane w następujący sposób: w drodze procesu przetwarzania nawozów naturalnych w sposób fizyczny, chemiczny lub biologiczny, innego niż tylko mieszanie, suszenie, rozcieńczanie, granulacja i/lub przechowywanie. Przy czym zawartość azotu nieorganicznego musi wzrosnąć w stosunku do całkowitej zawartości azotu (N organiczny + N nieorganiczny).
W 2024 r. KE opracowała projekt dyrektywy wprowadzający zmianę do załącznika III dyrektywy azotanowej, stanowiący, że stosowanie przetworzonych nawozów naturalnych, tzw. RENURE będzie możliwe w ilościach przekraczających limit 170 kg N/ha w ciągu roku.
Reasumując – tylko przyklasnąć temu pomysłowi. Środowisko środowiskiem, ale z punktu widzenia rolnika, pojawia się nowy nawóz o lepszych właściwościach, wykazujący efektywniejsze działanie i pozwalający na łatwiejsze i precyzyjniejsze stosowanie składników pokarmowych.
Może Cię zainteresować:
